موزه‌گردی با گروه هنری پلکان/موزۀ رضا عباسی

ورودی موزۀ رضا عباسی

چرا گروه هنری پلکان موزۀ رضا عباسی را انتخاب کرد؟

به بهانه فراخوان نمایشگاه گروه هنری پلکان در تاریخ ۲۰ شهریور ۱۴۰۲ در موزۀ رضا عباسی، برآن شدیم تا  دربارۀ این موزه اطلاعاتی را به شما خوانندگان و هنرمندان عزیز ارائه بدهیم. شاید در آینده نزدیک یکی از دوست‌داران این موزه شدید. این موزه به عنوان گنجینه‌ای بسیار ارزشمند و محبوب در میان توریست‌ها و مسافران و هنرمندان هر ساله مورد بازدید افراد بیشماری واقع می‌شود.

آنچه دربارۀ موزۀ رضا عباسی باید بدانیم.

موزه رضا عباسی یکی از بهترین موزه‌های تهران محسوب می‌شود که به نام رضا عباسی، مشهورترین نقاش عصر صفوی نام‌گذاری شده است. با بازدید از این موزه با تاریخ و فرهنگ ایران از هزاره‌‌‌ اول پیش از میلاد تا عصر قاجار آشنا می‌شوید.

طراحی و معماری داخلی موزه رضاعباسی تهران با وجود اینکه در سالیان بسیار دور و دراز اجرا شده است، بسیار جذاب و حرفه‌ای است. در وهله اول ورود به داخل ساختمان نظر و توجه هر بیننده‌ای را به خود جلب می کند. موزه رضا عباسی دارای سه طبقه است. در هر یک از طبقه‌های مختلف آن می‌توانید از دوره‌های مختلف تاریخچه ایران آثاری بسیار جذاب و دیدنی مشاهده کنید.

بخش‌های مختلف موزه رضاعباسی تهران به ترتیب تالار خوشنویسی، تالار نگارگری، تالارهای آثار اسلامی، تالار آثار پیش از اسلام که هریک دارای دکوراسیون و طراحی داخلی منحصر به فرد خود هستند. به همین خاطر معمولا بازدید کنندگان، بازدید خود را از طبقه سوم آغاز می‌کنند و به سمت طبقات پایین‌تر می‌روند.

در حال حاضر به عنوان یکی از بهترین موزه‌های کشورمان در پایتخت مورد محبوبیت بسیاری از مسافران و گردشگران واقع می‌باشد. به علاوه طراحی و دکوراسیون داخلی موزه رضاعباسی می‌توان گفت، معماری خارجی ساختمان نیز در مقایسه با دیگر موزه‌های شهر تهران از جذابیت بسیاری برخوردار بوده و بسیار شیک و مدرن می‌باشد.

نشان‌وارۀ موزۀ رضا عباسی

طرح عبارت رضا عباسی

خیلی از اوقات ما خیلی ساده، از جزییاتی که مشاهده می‌کنیم، گذر می‌کنیم. در نمای ورودی موزه، طرح رضا عباسی خاصی به همراه اسلیمی را مشاهده کردیم. زمانی که درنگی مکث و تحقیق در این باره می‌نماییم. می‌بینیم که نام افراد بزرگی در شکل گیری این نماد و طرح به چشم می‌خورد.

نشان یا طرح موزه رضا عباسی توسط مرتضی ممیز عزیز که به عنوان پدر گرافیک ایران شهره است، در سال ۱۳۵۵ شمسی طراحی شده. در واقع طرح‌واره را مرتضی ممیز طراحی کرد و کار خطاطی را محمد احصایی انجام دادند.

او درباره طراحی این طرح‌واره می‌گوید: «برای طراحی نشانه موزه‌ی رضا عباسی فرصت مغتنمی برایم پیش آمد، زیرا این نقاش جد بزرگ خانواده‌ی من است، این بود که مشتاقانه دست به کار شدم و کنار دست محمد احصایی نشستم و از صبوری او استفاده کردم و دایم پیچ و خم‌ها را به قلم و دست او دادم تا ترکیب نوشته به دست آمد و بعد در آتلیه‌ام مفصل روی ترکیب‌بندی‌ها کار کردم. آیدین آغداشلو هم روی گل اسلیمی اصلاحاتی انجام داد.»

معرفی موزه رضا عباسی

موزه رضا عباسی یکی از بهترین مجموعه های تاریخی – فرهنگی کشور است که می توان آن را نمونه کوچکی از موزه ایران باستان دانست. این موزه واقع در خیابان شریعتی تهران روبروی گروه مهندسی برق دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی در سال ۱۹۷۸ تاسیس شد و به نام رضا عباسی، نقاش معروف صفوی کاشان، نامگذاری شد.

موزه ی رضا عباسی کجاست؟

موزه رضا عباسی در سال ۱۳۵۶ در مقابل دانشکده الکترونیک دانشگاه خواجه نصیر طوسی واقع در خیابان شریعتی تهران افتتاح شد و به یاد نقاش معروف کاشان رضا عباسی نامگذاری شد. این ساختمان در ابتدا متعلق به نمایشگاهی از مبلمان و دکوراسیونداخلی بود که به دلیل ویژگی های منحصر به فرد معماری، برای مصارف موزه خریداری شده بود. موزه رضا عباسی را می توان یکی از غنی ترین مجموعه های تاریخی – فرهنگی ایران دانست، به طوری که در واقع نمونه کوچکی از موزه ملی ایران بود.

مجموعه های دیدنی موزه از هزاره دوم قبل از میلاد تا اوایل قرن ۲۰ و دوره قاجار است. این موزه حدود ۵۰ هزار شی عتیقه را در خود جای داده است اما متأسفانه تنها ۷۰۰ مورد از آنها می توانند در سالن های موزه به نمایش درآیند. سایر اشیا تاریخی گاهاً در قسمت نمایشگاههای موقت به نمایش در می آیند.

مجموعه های به نمایش درآمده و ذخیره شده این موزه مربوط به دوره ای از هزاره ۲ قبل از میلاد تا اوایل قرن ۲۰ است که مربوط به اواخر دوره زمانی قاجار است. نمایشگرها به ترتیب زمانی مرتب شده اند، بنابراین بازدیدکنندگان می توانند در این بازه زمانی فرصتی برای مشاهده پیشرفت هنر، فرهنگ و فناوری داشته باشند. این تنظیم باعث شده است که موزه رضا عباسی با توجه به تاریخ هنر ایران بین سایر موزه های کشور بی نظیر باشد.

اشیا به نمایش گذاشته شده در این موزه شامل مصنوعات ساخته شده از خشت پخته شده، فلز و سنگ از دوران پیش از تاریخ تا سفال و اشیای فلزی، پارچه و نقاشی لاکی مربوط به دوره اسلامی است. از دیگر آثار هنری به نمایش درآمده در حافظه، نقاشی روی بوم و کاغذ، دست نوشته ها و جواهرات مربوط به دوران پیش از اسلام، علاوه بر هنر و فناوری و آثار خوشنویسی دوره اسلامی است.

دربارۀ سالن ها، آثار, اشیاء موزه رضا عباسی

تقریباً ۵۰۰۰۰ مورد در این موزه نگهداری می شود. این ساختمان دارای سه طبقه است که حرکت بازدیدکنندگان از طبقه سوم به پایین آغاز شده است. مواد نگهداری شده در موزه در پنج سالن به نمایش گذاشته شده است: سالن قبل از اسلام (طبقه سوم). سالن هنر های اسلامی ۱ و ۲ (طبقه دوم)؛ سالن مینیاتور و نقاشی ایرانی (طبقه اول)؛ سالن خوشنویسی (طبقه اول)؛ و یک سالن برای نمایشگاه های موقت (طبقه همکف). موارد در اینجا به ترتیب زمانی به نمایش گذاشته می شود که بازدید کنندگان می توانند روند تکامل هنر، تمدن و فرهنگ ایرانی را دنبال کنند. این سبک چیدمان در بین دیگر موزه های ایران بی نظیر است.

بخش حفاظت و مرمت موزه با دو آزمایشگاه و یک کارگاه آموزشی به مرمت و ترمیم نقاشی ها اختصاص یافته است، مواد فلزی و نسخه های خطی دست نویس که یکی از پیشرفته ترین کارگاه های مرمت در ایران محسوب می شود. بنابراین، ماموریت در اینجا نه تنها مرمت موارد موزه رضا عباسی است، بلکه آنها مرمت مواد مربوط به موزه های دیگر را نیز انجام می دهند. تالارهای موزه رضا عباسی علی رغم داشتن ۵۰۰۰۰ مورد در مجموعه خود، فقط ۷۰۰ مورد را می توانند به نمایش بگذارند و سایر آثار گاه به گاه فرصتی برای نمایش پیدا می کنند.

کتابخانه موزه شامل بیش از ۱۰۰۰۰ جلد کتاب به زبانهای فارسی، انگلیسی، فرانسوی و آلمانی است. علاوه بر این، کتابخانه مشترک بیش از ۵۰ نشریه داخلی و خارجی است. لوگوی موزه رضا عباسی در سال ۱۳۵۵ توسط مرتضی ممیز (پدر گرافیک ایرانی) طراحی شد. علاوه بر این بیش از ۵۰ عنوان دوره کامل مجلات فارسی، ۶۰ عنوان دوره مجلات لاتین و حدود ۹۰ عنوان دوره روزنامه های قدیمی نیز در این کتابخانه نگهداری می‌شود.

کتابخانه موزه عباسی همچنین دارای مجموعه ارزشمندی شامل ۴۰۰ کتاب چاپ سنگی در زمینه متون ادبی است که قدمت برخی از آنها به بیش از ۲۰۰ سال می رسد. از ویژگی های مهم این کتابخانه می توان به وجود سفرنامه های معتبر و یادداشت های موجود که توسط اهداکنندگان نوشته و امضا شده و به کتاب ها ارزش معنوی و تاریخی بخشیده است،‌ اشاره کرد.

سالن قبل از اسلام:

قدیمی ترین اشیای عتیقه قبل از اسلام را می توانید در طبقه سوم ببینید. اشیای عتیقه از دوره های پیش از تاریخ و قبل از اسلام ایران توسعه تدریجی تکنیک ها و مواد را با توجه به نیازهای زندگی روزمره نشان می دهد.

تالار خوشنویسی :

خوشنویسی، یکی از ارزشمندترین دستاوردهای هنری دوران اسلامی در این سالن به نمایش گذاشته شده است. در این سالن می توانید مراحل مختلف تحول خوشنویسی فارسی و عربی را در نسخه های خطی و نوشتاری با سبک های متنوعی مختلف مانند خط ثلث، محقق، نسخ و نستعلیق مشاهده کنید و همچنین می توانید با هنر کتاب سازی آشنا شوید. ورق های این مجموعه از مواد مختلفی ساخته شده است، از پوست حیوانات گرفته تا خانبالغ (کاغذ چینی باستان) و … .

سالن مینیاتور و نقاشی ایرانی:

مجموعه ارزشمند و گسترده ای از سبک های نقاشی اسلامی در این سالن به نمایش گذاشته شده است. در سالن نقاشی از موزه رضا عباسی شما به وضوح می توانید از تکامل فرآیند و توسعه هنر فارسی تا ۱۴ را ببینید هفتم هجری. قدیمی ترین مورد مخالف در این بخش، برگه ای از شاهنامه “دموت” از اواسط قرن هشتم هجری است.

برخی از نقاشی ها مربوط به سبک های شیراز، نیشابور، اصفهان، قزوین، تبریز و هرات است. نقاشی های زیبا و رنگ روغن مربوط به دوران قاجار قطعاً شما را متحیر خواهد کرد. جذاب ترین نقاشی ها، نقاشی های رضا عباسی است که شامل پرتره یک مرد جوان است که فنجانی در دست دارد و یکی از شاهکارهای رضا عباسی است.

کتابخانه موزه رضا عباسی:

 کتابخانه موزه رضا عباسی در طبقه سوم قرار دارد و به نام مرحوم بتول احمدی، موزه‌دار همین موزه نام‌گذاری شده است. این مجموعه شامل بیش از ۱۰ هزار جلد کتاب به زبان‌های فارسی، انگلیسی، فرانسه و آلمانی در زمینه‌هایی چون تاریخ هنر، باستان‌شناسی، نقاشی و کلاسیک می‌شود. علاوه بر این بیش از ۵۰ عنوان دوره کامل مجلات فارسی، ۶۰ عنوان دوره مجلات لاتین و حدود ۹۰ عنوان دوره روزنامه‌های قدیمی نیز در این کتابخانه نگهداری می‌شود.

دانشجویان، پژوهشگران و کارکنان وزارت میراث‌فرهنگی می‌توانند رایگان از منابع کتابخانه موزه عباسی استفاده کنند

کتابخانه موزه عباسی همچنین دارای مجموعه ارزشمندی شامل ۴۰۰ کتاب چاپ سنگی در زمینه متون ادبی است که قدمت برخی از آن‌ها به بیش از ۲۰۰ سال می‌رسد. از ویژگی‌های مهم این کتابخانه می‌توان به وجود سفرنامه‌های معتبر و یادداشت‌های موجود که توسط اهداکنندگان نوشته و امضا شده و به کتاب‌ها ارزش معنوی و تاریخی بخشیده است،‌ اشاره کرد.

ساعت کار کتابخانه رضا عباسی:

 کتابخانه موزه رضا عباسی همه روزه به غیر از روزهای پنجشنبه و جمعه از ساعت ۹ صبح تا ۱۵:۳۰ باز است. کارکنان وزارت میراث فرهنگی و گردشگری، دانشجویان و پژوهشگران می‌توانند از منابع این کتابخانه استفاده کنند.

موزه رضا عباسی علاوه بر تالارهای نمایش اشیا و کتابخانه، دارای بخش‌هایی چون آزمایشگاه و نمایشگاه نیز است. بخش مرمت و نگهداری موزه با دو آزمایشگاه و کارگاه به مرمت و بازسازی نقاشی‌ها، اشیای فلزی و کتاب‌های خطی اختصاص دارد و یکی از پیشرفته‌ترین کارگاه‌های مرمت در کشور است.

این کارگاه نه‌تنها به مرمت اشیای موجود در موزه رضا عباسی می‌پردازد، بلکه ترمیم آثار ارسالی از موزه‌های دیگر کشور را نیز به عهده دارد. نمایشگاه موقت نیز در طبقه همکف واقع شده است و به‌صورت دوره‌ای به نمایش آثار معاصر می‌پردازد.

گالری موزۀ رضا عباسی

مکان موزۀ رضا عباسی:

خیابان شریعتی، نرسیده به پل سید خندان، بین کوچه بسطامی و مهاجر، شماره ۸۹۲.

برای دسترسی به این موزه می‌توان از مترو، اتوبوس شهری و تاکسی استفاده کرد. به منظور راحتی و مقرون به صرفه بودن استفاده از مترو پیشنهاد می‌شود.

منبع :

https://fa.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D9%88%D8%B2%D9%87_%D8%B1%D8%B6%D8%A7_%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C

https://reiseniran.de/fa/%D9%85%D9%88%D8%B2%D9%87-%D8%B1%D8%B6%D8%A7-%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3%DB%8C/

نوشته های مرتبط

2 Thoughts to “موزه‌گردی با گروه هنری پلکان/موزۀ رضا عباسی”

  1. مهناز

    فوقالعاده

  2. پروین

    بسیار جالب بود

Leave a Comment